Szlak cysterski – prekursor jednoczenia Europy

Pod auspicjami Rady Europy, której stałym członkiem jest również Polska, podejmowane są liczne inicjatywy gospodarcze, kulturowe i turystyczne wspierające procesy integracji europejskiej. Przykładem takich działań jest m. in. tworzenie szlaków turystycznych o charakterze „europejskich dróg kulturowych”. Podróżowanie nimi nie oznacza zwyczajnego pokonywania przestrzeni, lecz pomyślane zostało jako wyprawa do wspólnych korzeni kultury europejskiej ( np. Szlak Wikingów, Szlak Solny, Szlak Romański, Szlak Barokowy). 

Szlaki te mają umożliwiać w formie turystycznych wędrówek, poznanie podobieństw rozwoju kultury, sztuki i gospodarki w poszczególnych krajach członkowskich Unii Europejskiej. I tak w roku 1990 Rada Europy wystąpiła z inicjatywą utworzenia Szlaku Cysterskiego, łączącego opactwa cysterskie od Portugalii poprzez Francję, Niemcy i Polskę. Jednym z impulsów do podjęcia tej decyzji była 900. rocznica urodzin św. Bernarda z Clairvaux, która przypadała w 1990 roku, oraz 900. rocznica powstania zakonu cystersów w 1998 roku. Szlak Cysterski, dosłownie interpretowany, jest podróżowaniem i zwiedzaniem klasztorów cysterskich; w głębszym sensie jest specyficzną wyprawą w poszukiwaniu duchowości cysterskiej. Bogactwo cysterskiego dziedzictwa – odpowiednio zaprezentowane – niesie przesłanie dla współczesnego człowieka, a jego atrakcyjność może być wykorzystana w celu rozwijania turystyki alternatywnej. Systematyczne przemierzanie szlaku cysterskiego będzie zapewne dla wielu osób spotkaniem z odległym światem. Jednak nie tylko czasowy dystans dzieli nas od średniowiecza, ale i odmienność dzisiejszego życia, niestety rzadko pozostającego w harmonii ze środowiskiem naturalnym, z którym tak silnie byli związani cystersi. Wędrowanie tym nowopowstającym szlakiem oprócz pogłębiania wiedzy ułatwi wędrówkę, która przy umiejętnym wejrzeniu w przeszłość pozwoli inaczej spojrzeć na współczesność i lepiej zaplanować przyszłość.

  Szlak Cysterski w Polsce – kronika wydarzeń

 W marcu 1990 roku Szlak Cysterski został zainaugurowany jako pierwszy projekt Polski w ramach Rady Europy wybrany przez Ministra Kultury i Sztuki Izabellę Cywińską. Krokiem wstępnym było opracowanie koncepcji przebiegu szlaku krajowego. Po przeanalizowaniu sedna sprawy, okazało się, że najwięcej zalet mają klasztory w Małopolsce, ponadto, były to pierwsze klasztory cysterskie na ziemiach polskich, będąc jednoczenie bezpośrednimi filiami klasztoru w Morimond. Przy wyborze brano pod uwagę usytuowanie obiektu na szlaku – preferowano centralna część Polski, funkcjonowanie klasztoru jako miejsca pobytu cystersów oraz stan techniczny.

Wartości artystyczne i dostępność komunikacyjna jako kryteria wyboru nie miały istotnego znaczenia będąc czynnikami mało różnicującymi. Zaplanowano cztery pętle tego szlaku:

1. Pętla małopolska z klasztorami w Sulejowie, Wąchocku, Koprzywnicy, Mogile i Szczyrzycu
   

2. Pętla śląska z byłymi opactwami w Rudach, Krzeszowie, Henrykowie, Kamieńcu Ząbkowickim, Lubiążu oraz żeńska Trzebnica

3. Pętla wielkopolska z klasztorami pocysterskimi w Paradyżu, Zemsku – Bledzewie, Łeknie – Wągrowcu, Lądzie, Wieleniu – Przemęcie i w Obrze oraz klasztory żeńskie w Owińskach i Ołoboku

4. Pętla pomorsko-kujawska z klasztorami w Bierzwniku, Kołbaczu, Mironicach, Bukowie Morskim, Oliwie, Pelplinie i kujawskim Byszewie – Koronowie oraz klasztory żeńskie obediencji biskupiej
   

Opracowaniem Europejskiego Szlaku Cystersów zajęła się powołana w Strasburgu grupa robocza „HineraurPs Culturels Europeens”. Wytyczeniem wielkopolskiego odcinka Szlaku Cystersów wraz z jego wariantami, pieszymi i wodnymi, inwentaryzacją krajoznawczą oraz projektami turystycznego zagospodarowania zajęli się studenci Akademii Ekonomicznej w Poznaniu (specjalność: ekonomia turystyki).

Polska część szlaku europejskiego obejmuje wszystkie klasztory w Polsce. Szlak ma kształt zbliżony do pętli, jego punkty węzłowe stanowią miejscowości, gdzie zlokalizowane są klasztory i opactwa cysterskie.

Następnymi ważnymi datami w tworzeniu szlaku cysterskiego były:

16 -17 września 1990 roku

W opactwie w Mogile, nastąpiło uroczyste powołanie Szlaku Cysterskiego w Polsce, w obecności gości z kraju i z zagranicy, połączone z Wędrowną Międzynarodową Konferencją „Droga Cystersów w Polsce”: Wąchock – Kraków – Wrocław – Henryków – Krzeszów – Trzebnica – Gdańsk – Oliwa – Pelplin.

1993 rok

Fundacja Kultury wytycza szlak cysterski i opracowuje logo szlaku cysterskiego w Polsce.

1993 – 2003 rok

Inicjatywy lokalne gmin cysterskich, związków gmin i różnego rodzaju stowarzyszeń, przy udziale przedstawicieli samorządów, władz kościelnych (kardynałowie, biskupi) i zakonnych, w postaci jarmarków, festynów, koncertów, wystaw. Np. coroczny „Jarmark Cysterski” w Pelplinie i Łeknie, festyn archeologiczny „Na Zabytkowym Grodzie” w Łeknie „Festyn Cysterski” w Wągrowcu i Bierzwniku, promocja szlaku cysterskiego na Dolnym Śląsku, wystawy i koncerty w Rudach.

1998 rok

Ogólnopolskie obchody 900 – lecia Zakonu Cystersów w Europie zorganizowane przez Zespół do Badań nad Historią i Kulturą Cystersów w Polsce działający w Instytucie Historii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz przez prezesa Polskiej Kongregacji Cystersów ojca opata dr Jacka Stożka.

20 września 2003 rok

Konferencja „Koncepcja programowa i promocyjne działania Szlaku Cystersów na terenie Polski” w Pelplinie oraz spotkanie dotyczące tematu konferencji. Spotkanie zainicjowało Starostwo Powiatowe w Tczewie, na którego zaproszenie przybyli między innymi przedstawiciele: Polskiej Kongregacji Cystersów, Zespół do Badań nad Historią i Kulturą cystersów Polsce, świat nauki, zainteresowane tematem samorządy gminne i powiatowe, na terenie, których leżą obecne i dawne opactwa cysterskie oraz stowarzyszenia turystyczne. Decyzją wszystkich stron powołano Radę Koordynacyjną Szlaku Cysterskiego w Polsce przy Prezesie Polskiej Kongregacji Cystersów w celu rozpoczęcia działań związanych z reaktywowaniem szlaku, opracowaniem oraz opiniowaniem założeń programowych i promocyjnych.

15 maja 2004 rok

Decyzja Rady Koordynacyjnej Szlaku Cysterskiego o zorganizowaniu I Ogólnopolskiego Forum Gmin Cysterskich oraz Właścicieli Obiektów Cysterskich i Pocysterskich w Bierzwniku w czerwcu 2005 roku. Celem Forum byłoby przedstawienie uczestnikom koncepcji programowej działania Rady Koordynacyjnej Szlaku, wzajemna wymiana doświadczeń związanych z działaniem zmierzającym do tworzenia spójnego systemu dróg kulturowych związanych z dziedzictwem cysterskim oraz zapoznanie uczestników z wytyczonym odcinkiem Szlaku Cysterskiego na Pomorzu Zachodnim połączonym ze Szlakiem Cysterskim w Brandenburgii.

11 lipca 2004 rok

Zebranie Rady w Wągrowcu, wytyczenie i zatwierdzenie przez Radę Koordynacyjną Szlaku Cysterskiego celów i kierunków działania.

11 października 2005 r.

Zebranie Rady w Krzeszowie:

1. Utworzenie Biura Rady w Opactwie Cystersów w Mogile. Dyrektorem Biura został Opat mogilski o. dr Piotr Chojnacki OCist.

2. Zaakceptowanie propozycji gmin Kamieniec Ząbkowicki, Bardo, Ziębice dotyczące zorganizowania II Ogólnopolskiego Forum Gmin Cysterskich.

3. Zatwierdzenie projektu „Deklaracji Woli Współpracy” – deklarację do 15 lutego 2006 roku podpisało 30 instytucji i gmin.

18 lutego 2006 r.

Zebranie Rady Koordynacyjnej w Mogile, na której omawiano:

1. Powołanie Krystyny Turkiewicz i Elżbiety Kisiel do prowadzenia Biura Rady

2. Rozszerzenie Rady o dyrektora Biura opata mogilskiego o. dr Piotra Chojnickiego OCist.

3. Zgłoszenie ankiety umożliwiającej skompletowanie danych o obiektach cysterskich i pocysterskich w Polsce w zakresie zaplecza turystyczno –kulturowego.

4. Stanu technicznego zabytków nieruchomych i ruchomych w celu opracowania propozycji programu europejskiego umożliwiające finansowanie promocji i działań kulturalnych, edukacyjnych, medialnych oraz utrzymania odpowiedniego stanu technicznego obiektów i zabytków trwałych i ruchomych,

5. Omówienie uczestnictwa w corocznym zebraniu generalnym „Karty Europejskiej Opactw i Miejsc Cysterskich„ w Herkenrode w Belgii w dniach 21 ÷ 23 kwietnia 2006 roku, na którym omawiany jest bilans rozwoju turystycznego i kulturalnego, Na spotkaniu przewiduje się dyskusję na temat rozszerzenia „Karty” o inne kraje (Polska) oraz formy współpracy dla prowadzenia działalności jednoczenia narodowego jak i międzynarodowego pod egidą europejską;

6. Zapowiedź prof. dr hab. Ewy Łużnieckiej o objęciu Szlaku Cysterskiego w Polsce patronatem przez ICOMOS (International Council on Monuments and Sites). Jest to pierwszy krok do wdrożenia „Szlaku” na listę UNESCO. 

Cele i program szlaku cysterskiego

Szczytnym celem programu „Szlak Cystersów w Polsce” jest aktywizacja i rozwój lokalnego społeczeństwa zamieszkującego regiony, przez które szlak będzie przebiegał oraz uaktywnienie i wspierania lokalnej przedsiębiorczości dzięki projektowi turystycznego rozwoju. Równie ważnym celem tego programu jest poszukiwanie bogatych historycznych i kulturach powiązań istniejących pomiędzy narodami Europy, pogłębienie i kultywowanie wiedzy o wspólnych korzeniach naszej tożsamości kulturowej.

Inicjując program jego autorzy chcą, aby ich działania przyczyniły się do duchowego ożywienia „małych ojczyzn cysterskich” a także przyczyniły się do praktycznego urzeczywistnienia idei integracji narodów europejskich.Projekt włączenia Polski w „Europejski Szlak Cystersów” daje społecznościom lokalnym posiadającym na swoim terenie zabytki pocysterskie możliwość zaistnienia na kulturowych i turystycznych mapach integrującej się Europy.

Projekt ten daje prawdziwą szansę włączenia się w proces, w integracji naszego kontynentu w sposób aktywny, żywy, bezpośredni, włączenia się w proces, w którym poszukując tego, co wspólne możemy jednocześnie prezentować bogactwo i różnorodność kulturowego dziedzictwa naszego kraju. To wyjątkowa, historyczna szansa dla lokalnego społeczeństwa, aby trwale zaznaczyć własne miasteczko, wieś czy miasto na mapie Europy. Szlak przebiegać będzie przez różnorodne tereny, odmienne kulturowo i krajobrazowo. Od sposobu poprowadzenia „szlaku” zależeć będzie jego i kształt w poszczególnych regionach. Istotą pozostanie jednakże prezentacja najatrakcyjniejszych kulturowo i turystycznie miejsc, umożliwiająca zwiedzającym poznanie pełni kultury materialne i duchowej każdego regionu oraz uroków jego przyrody i krajobrazu.

Zaprojektowano główny szlak o wartościach uniwersalnych oraz dwa warianty dostosowane bardziej do zainteresowań użytkowników. Wariant „kultu religijnego” w swoim przebiegu ułatwia poznanie dużej ilości ośrodków życia religijnego, zwłaszcza miejsc kultu i pielgrzymek. Wariant „krajoznawczo – szkolny” umożliwia poznanie na trasie także najatrakcyjniejszych turystycznie miejsc i orientowany jest szczególnie na młodzież. Użytkowanie szlaku może odbywać się indywidualnie lub grupowo, a czas wędrówki wynosi minimum 4 dni. Proponowane są następujące podstawowe formy poznawania szlaku:

1. Wycieczka szkolna – dla klas szkolnych w ramach 3 – 4 dniowych wycieczek krajoznawczych, mających w swoim programie zwiedzanie klasztorów w Małopolsce.

2. Wędrówka młodych – dla grup harcerzy lub innych pod opieką przewodnika – instruktora.

3. Pielgrzymka parafialna – wędrowne rekolekcjegrup organizowanych przez parafie poruszającym się wariantem „kultu religijnego” szlaku cystersów, poznających świątynie i sanktuaria oraz uczestniczących w uroczystościach religijnych, rekolekcjach w wspólnych modlitwach z cystersami.

4. Sztuka cysterska – elitarne wycieczki zagranicznych i krajowych turystów zainteresowanych historią sztuki i architekturą.

5. Ogrody cysterskie – międzynarodowe grupy młodzieży, zwłaszcza polonii, zatrzymujących się na kilkudniowe pobyty w miejscowościach cysterskich, by w raz zakonnikami wykonywać prace związane z zakładaniem i utrzymaniem klasztornych ogrodów i parków.

6. Praktyki cysterskie – wakacyjne praktyki zawodowe dla studentów architektury, plastyki, budownictwa, historii sztuki, rolnictwa i sadownictwa w klasztorach przy wykonywaniu prac konserwatorskich połączone z wycieczką szlakiem cystersów – zorganizowane przez uczelnie wyższe.

7. Wędrowne sesje – zorganizowane grupy zawodowe biorące udział w organizowanych na szlaku kursach, praktykach i seminariach dla profesjonalistów np. konserwatorzy, muzycy, historycy sztuki, architekci, organizatorzy turystyki, biznesmeni i naukowcy.Sesje zorganizowane przez zakłady pracy, związki zawodowe, stowarzyszenia.

8. Wędrowne spotkania – zorganizowane wycieczki z udziałem artystów lub twórców kultury, którzy będą prezentować swoją twórczość

Co więcej w Polsce utworzono pierwszy oznakowany szlak rowerowy w cysterskiej konwencji. 7 października 2007 roku został on oficjalnie otwarty. Szlak przebiega przez tereny Puszczy Zielonka i liczy 143 km. Zaczyna się w Poznaniu, i po przejechaniu 100 – kilometrowej pętli w powiecie wągrowieckim, kończy w Dąbrówce Kościelnej. Przeprowadza turystę malowniczymi terenami Puszczy Zielonka oraz obszaru chronionego krajobrazu „Dolina Wełny i Strugi Gołaniecko – Wągrowieckiej”. Szlak ma swoje logo i pamiątkową pieczątkę.

Rada Koordynacyjna Szlaku Cysterskiego

Idea powołania Rady Koordynacyjnej rodziła się przez wiele lat. Świadomość odpowiedzialności za europejskie dziedzictwo kulturowe, pozostawione przez zakon cystersów w Europie jak i w Polsce, inicjatywy lokalne gmin cysterskich podejmowane w celu prezentacji dorobku duchowego i materialnego „szarych mnichów”, jak również szeroko prowadzona działalność badawcza i naukowa Zespołu do Badań nad Historią i Kulturą Cystersów (działającego przy Instytucie Historii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu) zaowocowały podjęciem decyzji o utworzeniu organu koordynującego i wspierającego wszelkie działania mające na celu promocję szlaku cysterskiego w Polsce. 

Tak więc, decyzją uczestników konferencji „Koncepcja programowa i promocyjne działania szlaku cystersów na terenie Polski”, która odbyła się w Pelplinie 20. września 2003 roku, nastąpiło powołanie Rady Koordynacyjnej Szlaku Cysterskiego w Polsce przy Prezesie Polskiej Kongregacji Cystersów. Spotkanie zainicjowało Starostwo Powiatowe w Tczewie, na którego zaproszenie przybyli między innymi: przedstawiciele Polskiej Kongregacji Cystersów, Zespół Badań nad Historią i Kulturą Cystersów w Polsce, świat nauki, zainteresowane tematem samorządy gminne i powiatowe, na terenie, których leżą obecne i dawne opactwa cysterskie oraz stowarzyszenia turystyczne. W skład powołanej Rady Koordynacyjnej Szlaku Cysterskiego w Polsce działającej przy Prezesie Polskiej Kongregacji Cystersów (obecnie o. dr Piotr Chojnacki OCist., opat z Mogiły) weszli:

Zarząd Rady:

1. Prezes Polskiej Kongregacji Cystersów o. dr Piotr Chojnacki OCist., opat z Mogiły

2. Prof. dr hab. Andrzej M. Wyrwa (IH UAM w Poznaniu) – Przewodniczący Rady

3. Alicja Słyszewska (Starostwo Powiatowe w Tczewie) – Sekretarz Rady

Członkowie:

4. Prof. dr hab. Ewa Łużyniecka (Wydział Architektury Politechniki Wrocławskiej)

5. Dr Dariusz Dekański (Instytut Historii Uniwersytetu Gdańskiego)

6. Edward Imiela (Starostwo Powiatowe w Starachowicach)

7. Przemysław Majchrzak (Wójt Gminy Wągrowiec)

8. Teresa Świercz (Stowarzyszenie Ochrony Dziedzictwa Pocysterskiego w Bierzwniku)

9. O. Bernard Grenz OCist. (Opactwo Cystersów w Szczyrzycu)

10. O. Mateusz Kawa OCist. (Opactwo Cystersów w Mogile)

W dniu 15 05. 2004 Roku, na posiedzeniu Rady Koordynacyjnej w Wąchocku Radę poszerzono o dwie osoby:

1. Dariusza Stocesa (Prezes Zarządu Fundacji „Lubiąż”)

2. Stanisława Szmajdzińskiego (Przewodniczący Konsorcjum pod nazwą „Szlak Cysterski na Dolnym Śląsku”, były Wójt Kamiennej Góry)

W 2005 roku, na zebraniu Rady w Krzeszowie utworzono Biuro Rady z siedzibą w Opactwie w Mogile. Dyrektorem Biura został opat mogilski dr Piotr Chojnacki OCist.

Działania Rady związane są z pogłębianiem refleksji nad rozwojem kulturowym Europy w oparciu o wartości uniwersalne, zachowaniem cysterskiego dziedzictwa duchowego i materialnego na terenie Polski, ożywianiem szlaku cysterskiego w Polsce i jego właściwym funkcjonowaniem w ramach europejskich dróg kulturowych, stworzeniem warunków do rozwoju turystyki alternatywnej w duchu przesłania „Ora et labora”. Zadaniem Rady jest włączenie się do debaty o chrześcijańskich korzeniach i wartościach jednoczącej się Europy; koordynowanie, opiniowanie i wspieranie merytorycznych inicjatyw zmierzających do ochrony dziedzictwa kulturowego cystersów na terenie Polski, integrowanie przedsięwzięć lokalnych, regionalnych i ponadregionalnych; tworzenie spójnej polityki informacyjnej, medialnej i promocyjnej Szlaku Cysterskiego w Polsce, trzymanie pieczy nad merytoryczną stroną wydawnictw związanych ze szlakiem; ścisłe powiązanie działań na polskim odcinku szlaku z funkcjonowaniem szlaku na terenie Europy; tworzenie koncepcji programowych i promocyjnych działania polskiego odcinka szlaku w ramach europejskich dróg kulturowych, reprezentowanie stron włączających się w działania wokół szlaku – na terenie Polski i za granicą.

Z inicjatywy Rady Koordynacyjnej w dniach 2 – 5 czerwca 2005 roku, zorganizowano na Pomorzu Zachodnim Pierwsze Ogólnopolskie Forum Gmin Cysterskich oraz Właścicieli Obiektów Cysterskich i Pocysterskich. Organizatorami były gminy i miasta pocysterskie: Bierzwnik, Rzecz, Pełczyce, Marianowi, Stare Czarnowo i Krzęcin, przy współudziale Stowarzyszenia Ochrony Dziedzictwa Pocysterskiego w Bierzwniku oraz Ekspedycji Wykopaliskowej Instytutu Prahistorii Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu. W Forum brały udział władze samorządowe gmin i miast, gdzie w przeszłości istniały opactwa cystersów, przedstawiciele obecnie funkcjonujących opactw i ośrodków cysterskich, sanktuariów i parafii funkcjonujących w obiektach pocysterskich oraz prywatni właściciele obiektów pocysterskich. W Pierwszym Ogólnopolskim Forum Szlaku Cysterskiego uczestniczyło ponad 100 osób reprezentujących 32 ośrodki cysterskie i pocysterskie w Polsce. Ponadto uczestniczyli także przedstawiciele trzech ośrodków pocysterskich z Niemiec. Był to ewenement na taką skalę w Polsce. Pierwszemu Ogólnopolskiemu Forum Szlaku Cysterskiego nadano także wspaniałą oprawę: naukową – referaty, konferencje, dyskusje i przemówienia; artystyczną – muzyka dawna i współczesna, pieśni i piosenki chóralne, zespołowe i indywidualne, inscenizacje związane z historią cystersów; religijną – modlitwy i Eucharystia. Specjalnie wynajęte autokary dowoziły uczestników Forum do obiektów pocysterskich na Pomorzu Zachodnim i w Brandenburgii. Oprawie tej towarzyszyła wielka życzliwość władz miejscowych spontaniczny entuzjazm mieszkańców poszczególnych gmin, parafii i ośrodków, dopełniony staropolską gościnnością. Wszystko to jednoczyło duchownych i świeckich, obcych i swoich, znajomych i nieznajomych jedną wielką wspólnotę, której przewodnią ideą jest zachowanie cysterskiego dziedzictwa duchowego i materialnego, jego promocja i ożywienie Szlaku Cysterskiego w Polsce. Na Pomorzu Zachodnim od wieków nie ma cystersów, ale duch cysterski tam żyje i działa.

Pierwsze Ogólnopolskie Forum Szlaku Cysterskiego w Polsce stało się inspiracją do zorganizowania II Ogólnopolskiego Forum Gmin Cysterskich oraz Właścicieli Obiektów Cysterskich i pocysterskich. Z prośbą do Rady Koordynacyjnej o organizację II -ego Forum Ogólnopolskiego wystąpiły trzy gminy: Ziębice, Kamieniec Ząbkowicki i Bardo. Propozycja ta została zaakceptowana 11 października 2005 roku na zebraniu Rady w Krzeszowie. Za ideę przewodnią w organizowaniu II Forum przyjęto zachowanie dziedzictwa cysterskiego duchowego i materialnego, jego promocję oraz ożywienie szlaku cysterskiego zgodnie z celami Rady Koordynacyjnej Szlaku Cysterskiego w Polsce.

Forum odbyło się w dniach 8 – 11 czerwca 2006 r. Codziennie inna gmina była gospodarzem. Podczas trwania Forum przewidziano uroczyste liturgie, zwiedzanie obiektów Pocysterskich w Bardzie, opactwa cysterskiego w Henrykowie, obiektów cysterskich w Kamieńcu Ząbkowickim i kościołów fundacji cysterskiej w Byczeniu, Mąkolnie i Laskach; zapoznanie się z ich historią, dniem dzisiejszym i planami na przyszłość.

Ponadto zaplanowano cykl wykładów naukowych dotyczących zakonu cysterskiego, architektury cystersów i badań archeologicznych.

Ustalono termin i miejsce III Ogólnopolskiego Forum Gmin Cysterskich w Polsce.

W dniach 13 – 16 września 2007 roku na terenie Ziemi Lubusko – Wielkopolskiej odbyło się III Ogólnopolskie Forum Gmin Cysterskich oraz Właścicieli Obiektów Cysterskich i Pocysterskich. Gospodarzem Forum było Wyższe Seminarium Duchowne w Gościkowie – Paradyżu, a współorganizatorami: Urząd Miejski w Wolsztynie, Urząd Gminy Przemęt, Starostwo Powiatowe w Wolsztynie, Wyższe Seminarium Duchowne w Obrze, Urząd Miejski w Świebodzinie, Urząd Gminy Bledzew. Podczas Forum zaprezentowane zostały obiekty pocysterskie z terenu Gminy Świebodzin i Bledzew oraz z Powiatu Wolsztyńskiego. Ideą Forum jest poznanie dziedzictwa cysterskiego w poszczególnych regionach Polski, wypracowanie wspólnej koncepcji promocji Szlaku Cysterskiego w Polsce stanowiącej integralną część Europejskiego Szlaku Cysterskiego, pozyskiwanie funduszy na renowację obiektów a w przyszłości wypracowanie oferty cysterskiego produktu turystycznego.

Samorządy terytorialne i gminy wychodzą także z innymi przesłankami promującymi szlak cysterski w Polsce. I tak rok 2008 uchwałą Rady Miejskiej w Pelplinie nr XI/97/07 z dnia 28 grudnia 2007 r. został ustanowiony Rokiem Cysterskim.

Burmistrz Pelplina Andrzeja Stanucha przy pełnej akceptacji Rady Miejskiej ustanowił – rok 2008 w Gminie Pelplin jako „Rok Cysterski”. Kulminacyjne uroczystości z tej okazji obędą się w czasie tegorocznych obchodów Dni Pelplina. Pelplin jest centralnym punktem w Pomorskiej Pętli Szlaku Cysterskiego. Wokół tej tematyki powstaje wciąż wiele inicjatyw, które sprzyjają rozwojowi Pomorza, w tym także samego Pelplina. Rok 2008 jest wyjątkowym czasem dla tematyki związanej z Cystersami. 

.