Ks. Jan Umiński był wielkim Polakiem, patriotą, niezłomnym w dążeniu do niepodległości i wolności Polski. Wśród lokalnej społeczności oraz mieszkańców Sulejowa i okolic był znanym, bliskim i przykładnym kapłanem, zawsze w duchu chrześcijańskiej miłości spieszącym z bezinteresowną pomocą i posługą kapłańską wszystkim potrzebującym.
Jego prawy charakter i postawę opowiadającą się zawsze po stronie dobra i prawdy, ukształtowało życie przypadające na trudny czas dla Polski.
Ks. Jan Umiński – syn Tadeusza i Wandy z Gierłowskich – urodził się 25 lipca 1930 roku w Rypinie w trakcie wakacyjnego pobytu Wandy Umińskiej u rodziny. Cały okres dzieciństwa i lata wojny spędził z Rodzicami i Rodzeństwem na Suwalszczyźnie. Matka – Wanda Natalia Umińska – uczyła polskiego i francuskiego w gimnazjum, a ojciec – Tadeusz Umiński – zarządzał majątkiem ziemskim pod Suwałkami (ziemię otrzymał na mocy Ustawy z 1921 roku –„Ziemia dla żołnierzy”). Po wojnie Jan Umiński zaangażował się w działalność harcerską. W związku z działalnością niepodległościową prowadzoną w harcerstwie miał ciągłe kłopoty z UB. Jako harcerz był członkiem drużyny strażackiej. W trakcie wyjazdu do pożaru uległ poważnemu wypadkowi. W czasie pobytu w szpitalu swoje zdrowie oddał w ręce Matki Bożej. Po odzyskaniu sprawności w nogach i zdanej maturze wstąpił do Seminarium Duchownego w Łodzi. 4
Ks. Jan Umiński święcenia kapłańskie otrzymał 19 czerwca 1955 roku z rąk bpa Michała Klepacza, a swoją pierwszą Mszę Świętą odprawił w kościele św. Aleksandra w rodzinnych Suwałkach 26 czerwca 1955 roku. Całe kapłańskie życie pracował w diecezji łódzkiej – jako wikariusz i opiekun ministrantów w Konstantynowie, a następnie wikariusz, a potem proboszcz w parafii Czarnocin i ostatnio do emerytury jako proboszcz w Sulejowie. Pod koniec życia był emerytem – rezydentem na terenie parafii sulejowskiej.
Najbardziej aktywną działalność duszpasterską i patriotyczną prowadził w latach osiemdziesiątych. W tym czasie został kapelanem honorowym 25 pp. AK Ziemi Piotrkowsko-Opoczyńskiej, współpracował z Solidarnością – był duszpasterzem harcerzy, górników, rolników, strażaków. Wygłaszał homilie i prowadził rekolekcje w całym kraju.
Ks. Jan Umiński wielokrotnie uczestniczył we Mszy św. Za Ojczyznę w kościele św. Stanisława Kostki w Warszawie. W latach 1983-1984 współpracował z ks. Jerzym Popiełuszką. Inspirowany przez swojego przyjaciela – ks. Jerzego – uczestniczył w pielgrzymkach ludzi pracy na jasną Górę, prowadził rekolekcje dla ludzi pracy i misje parafialne m.in. w Suwałkach, Suchowoli, Białymstoku, Bytomiu, Stalowej Woli. Był inicjatorem Mszy św. za Ojczyznę w kościele św. Floriana w Sulejowie, a w kościele jezuitów w Piotrkowie Trybunalskim częstym kaznodzieją. Wielokrotnie był zatrzymywany i przesłuchiwany przez MO i SB. 6 maja 1986 roku został aresztowany w gmachu sądu w Warszawie za prowadzenie modlitwy różańcowej w intencji uwięzionych działaczy KPN. Skazanego przez kolegium ds. wykroczeń na 3 m-ce aresztu przewieziono na Rakowiecką, a stamtąd do szpitala w stanie przedzawałowym. Zawsze brzydził się kłamstwem i dlatego cynicznego J. Urbana nazwał Goebelsem naszych czasów, za co był pozwany z powództwa cywilnego do sądu. Uczestniczył w wielu procesach politycznych, dodawał otuchy niewinnie sądzonym. Wiele razy był przesłuchiwany i szykanowany.
Zmarł na zawał serca w Piotrkowie Trybunalskim 20 czerwca 1990 roku. Pogrzeb rozpoczął się 23 czerwca w Sulejowie z udziałem parafian, dostojników Kurii Biskupiej i księży z całej diecezji. Następnie w kościele jezuitów w Piotrkowie Trybunalskim homilię pogrzebową wygłosił ks. Stanisław Małkowski. Homilię na warszawskim Żoliborzu, u grobu ks. Jerzego, wygłosił ks. Feliks Folejewski, a w kościele w Suwałkach – ks. Stanisław Gadomski. W długiej ostatniej drodze ks. Jana Umińskiego uczestniczyli wierni przyjaciele z Sulejowa, Piotrkowa, Warszawy, Bełchatowa, a także delegacje i poczty sztandarowe żołnierzy AK, Solidarności z Bełchatowa, Piotrkowa, hutników z Warszawy i harcerzy-górali ze Szczyrku oraz przedstawiciele działaczy samorządowych i politycznych z przewodniczącym KPN Leszkiem Moczulskim na czele.
Na stopniach kościoła parafialnego w Suwałkach ks. Gadomski powiedział: „…Cokolwiek się powie przy tej trumnie – z wyjątkiem modlitwy – jest małe, niedoskonałe wobec tego człowieka-kapłana, jego trudu, cierpienia i dzieła, które tworzył. Ksiądz Jan żył zawsze dla drugich – modlitwą i służbą, był zawsze otoczony ludźmi, kochał ludzi, służył im – bo nie żył dla siebie, żył dla Kościoła, Ojczyzny , Narodu…”
Ksiądz Jan Umiński spoczął w grobowcu rodzinnym na cmentarzu parafialnym w Suwałkach.
Ks. Jan Umiński początkowo właśnie tu w parafii Św. Floriana, jako proboszcz przez 13 lat, a następnie do końca swych dni w Sulejowie – Polance, posługiwał mieszkańcom i kościołowi sulejowskiemu. Zawsze z nimi był i był dla nich.
Był także bardzo bliskim przyjacielem ks. Jerzego Popiełuszki, którego gościł w kaplicy w Sulejowie – Polance. Niejednokrotnie wraz z księdzem Jerzym, odprawiał Msze Święte i uczestniczył w modlitwach za ojczyznę. Modlitwą i Słowem Bożym dodawał otuchy, nadziei i odwagi w czasach gdy było jej brak. Przyjmując motto: „Nie jesteś już niewolnikiem, lecz synem”, bronił wolności i godności, której naród Polski siłą pozbawiono. Nie dla zasług ani sławy to czynił lecz dla ojczyzny i ludzi, dla których narażał swoje zdrowie i życie, za co był represjonowany i szykanowany. Był kapelanem piotrkowskiej „Solidarności” oraz kapelanem 25pp Armii Krajowej.
W swych homiliach ks. Jan niejednokrotnie nawiązywał do słów:
«Nie jesteś już niewolnikiem, lecz synem» (Ga 4, 7)
«Zło dobrem zwyciężaj»
«Jeżeli Mnie prześladowali, to i was będą prześladować» (J I5, 20)
«To jest moje przykazanie, abyście się wzajemnie miłowali, tak jak Ja was umiłowałem. Nikt nie ma większej miłości od tej, gdy ktoś życie swoje oddaje za przyjaciół swoich. » (J 15,12)
«Ojcze, przebacz im, bo nie wiedzą, co czynią» (Ł 23,34)
W związku z obchodami w dniu 20 czerwca 2015 roku, XXV rocznicy śmierci ks. Jana Umińskiego, przedstawiamy następujący kalendarz wydarzeń rocznicowych:
MSZE ŚWIĘTE:
-
13 czerwca godz. 18,30 Msza Św. („13 – tka”) Sanktuarium Matki Bożej Trybunalskiej Patronki Polskich Parlamentarzystów w Piotrkowie Trybunalskim
-
20 czerwca godz. 07.00 Msza Św. w Kościele pw. św. Andrzeja Boboli w Bydgoszczy (O. Jezuici)
-
20 czerwca godz. 18.00 Msza Św. w Kościele pw. św. Stanisława Kostki w Warszawie
-
20 czerwca godz. 16.00 Msza Św. w Kościele pw. św. Jadwigi Królowej w Tomaszowie Mazowieckim
-
21 czerwca godz. 09.30 Msza Św. w Parafii Rzymskokatolickiej Wniebowzięcia NMP w Czarnocinie
-
21 czerwca godz. 10.30 Msza Św. w Kościele pw. św. Aleksandra w Suwałkach
-
21 czerwca godz. 10.30 Msza Św. w Kościele pw. św. Floriana w Sulejowie
-
21 czerwca godz. 12.00 Msza Św. w Klasztorze Cystersów w Wąchocku
-
24 czerwca godz. 16.00 Msza Św. w Kaplicy w Sulejowie – Polance
-
02 sierpnia godz. 11.30 Msza Św. w Klasztorze Cystersów w Sulejowie
-
24 sierpnia godz. 15.30 Msza Św. w Sanktuarium Matki Bożej Częstochowskiej na Jasnej Górze – dziękczynna za śp. Ks. Jana Umińskiego – w dniu przybycia Pieszej Pielgrzymki z Sulejowa
-
12 września godz. 7.00 Msza Św. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny – Konstantynów Łódzki
WYDARZENIA TOWARZYSZĄCE:
-
21 czerwca – Sportowy Turniej Piłkarski w Sulejowie im. Ks. Jana Umińskiego
-
Luty – Wrzesień – Szkolny konkurs plastyczno – poetycki: KS. JAN UMIŃSKI (1930 – 1990) – niezłomny kapłan i patriota
-
Sierpień – Sulejowska Pielgrzymka Rowerowa na Jasną Górę dziękczynna za śp. ks. Jana Umińskiego
.
